فهرست مطلب
برخورداری از مهارت تفکر منطقی در دنیای امروز بسیار ضروری بوده و شما می‌توانید با تربیت کودک منطقی، آن‌ها را برای چالش‌های آینده آماده کنید. از طرفی تربیت کودک به زمان، تلاش و عشق زیادی نیاز دارد و داشتن حس دلسوزی و مسئولیت پذیری نیز بسیار حائز اهمیت است. این وظیفه ممکن است گاهی اوقات سخت باشد، اما به یاد داشته باشید که هر روز فرصت جدیدی برای یادگیری چیزهای مهم برای تربیت فرزند شما است.
تیم حرفه ای فاوینو مجموعه ای از شیوه های تربیت کودک منطقی را در این مقاله ای اختصاصی جمع آوری کرده و در اختیار شما و دیگر مخاطبان خود قرار داده اند. همچنین آن ها از شما دعوت می کنند تا از سایت بوفچه دیدن کرده و از مطالب مهیج آن بهره ببرید.
تاثیر بازی با شن و آب در تربیت کودک منطقی
هنگام بازی کودک با شن و آب، ممکن است فکر کنید که او در این بازی تنها شن و آب را می‌ریزد و شکل‌هایی را می‌سازد اما بازی با شن و ماسه به فرزندتان مفاهیم اولیه علوم را یاد می‌دهد. او در این بازی در مورد جامدات و مایعات، نحوه برخورد با آن‌ها، وزن و اندازه‌گیری یاد می‌گیرد که این مفاهیم مقدمه‌ای بر اصول فیزیک هستند.
پرسیدن «چرا؟» از کودک
سعی کنید فرزندتان را به شنیدن سوال «چرا؟» عادت دهید. به عنوان مثال بپرسید: «چرا جواب سوال میشه ۱۵؟» یا «چرا بعد از انجام مرحله اول، عددت رو ضربدر دو کردی؟» پاسخ دادن به چنین سوالاتی به بچه‌ها کمک می‌کند که با منطقی فکر کنند که از آن در حل مسئله استفاده کرده‌اند یا از طریق آن به نتیجه خاصی رسیده‌اند. لازم است کودکان آنقدر به توجیه روش‌ها یا جواب‌هایشان عادت کنند تا وقتی می‌خواهند مسئله‌ای جدید را حل کنند خودشان به چرایی روش‌ها یا جواب‌های خود فکر کنند.
بازی با اسباب‌بازی های ساختنی
بازی با اسباب‌بازی‌های ساختنی، راهی عالی برای یادگیری و تربیت کودک منطقی است. کودکان در این بازی علاوه بر اینکه لازم است به تعداد آجرها، حلقه‌ها یا قطعاتی که رو هم می‌چیند توجه داشته باشد با مفاهیمی مانند بیشتر و کمتر، کوتاه‌تر و بلندتر نیز آشنا می‌شود. از طریق انجام این بازی‌ها شما مشاهده خواهید کرد که دانش فرزندتان رشد می‌کند.
خواندن کتاب ها و داستان های معمایی
کتاب‌های معمایی و رازآلود، فکر فرزندتان را درگیر می‌کند و می‌تواند در نهایت تفکر منطقی را در او پرورش دهد. کتاب‌های زیادی در این زمینه وجود دارد که می‌توانید آن‌ها را برای فرزندتان بخوانید. مثلا کتاب‌های مجموعه کارآگاه کرگدن در باغ وحش مرموز برای کودکان ۸ تا ۱۱ سال بسیار مناسب هستند.
انجام سرگرمی های خلاقانه
اگرچه نیمکره چپ مغز ما مسئول تفکر منطقی است، اما فعالیت‌های خلاقانه، که عمدتا توسط نیمکره راست مغز مدیریت می‌شوند، به تقویت تفکر منطقی کمک می کنند. بنابراین، فرزندتان را به انجام کارهای خلاقانه مانند نقاشی، نوشتن یا نواختن یک ساز تشویق کنید.
کارهای خلاقانه چگونه به تقویت و تربیت کودک منطقی کمک می‌کنند؟ به عنوان مثال، یادگیری نواختن یک ساز نیاز به تفکر عمیق دارد. در طی این یادگیری فرزندتان توانایی بیشتری برای حل مسائل و انعطاف‌پذیری پیدا می‌کند. علاوه بر این، تفکر خلاق نیاز به مهارت حل مسئله دارد که این امر در نهایت منجر به تقویت تفکر منطقی در فرزندتان می‌شود.
تشویق به انجام بازی های فکری
بازی‌های سرگرم‌کننده زیادی وجود دارد (علاوه بر سودوکو یا جدول کلمات متقاطع) که به بچه‌ها کمک می کند مهارت‌های تفکر منطقی و استدلال خود را تقویت کنند. بازی‌های مکعب روبیک، اتللو، کریدور و شطرنج چند نمونه از این بازی‌ها هستند.
آموزش اندازه‌گیری به فرزندان منطقی
اندازه، شکل و فضا مفاهیم مهمی در پیشرفت درک کودکان هستند و از دوره پیش‌دبستانی به بعد بخشی از برنامه درسی آن‌هاست. با اندازه‌گیری و مقایسه اشکال، اشیاء و فواصل مختلف می‌توانید به فرزندتان کمک کنید تا با این مفاهیم آشنا شود. برای مثال، کودک خود را در آشپزی مشارکت بدهید و به او کمک کنید تا مواد تشکیل‌دهنده را اندازه‌گیری کند. با او پیاده‌روی کنید و برخی از اشیاء طبیعی را جمع‌آوری کنید تا در خانه آن‌ها را همراه با فرزندتان به ترتیب بر اساس معیارهای مختلف بچینید.
افزایش توانایی در حل مسئله
توانایی حل مسئله به صورت مستقل به فرزندتان کمک می‌کند برای شروع مدرسه آمادگی بیشتری داشته باشد و حتی در صورت مشخص نبودن راه حل‌ها، پشتکار بیشتری برای پیدا کردن راه حل مسائل داشته باشد. اسباب‌بازی‌هایی شامل مرتب‌سازی قطعات و پازل‌ها به کودک شما کمک می‌کنند که با کنار هم قرار دادن قطعات، بتواند همزمان مهارت حل مسئله خود را نیز تقویت کند.
مرتب کردن اشیاء
مرتب کردن اشیاء بر اساس شکل، اندازه یا رنگ، روش خوبی برای تقویت و تربیت کودک منطقی است. این امر به آن‌ها کمک می‌کند که شباهت‌ها و تفاوت‌ها را درک کنند. به عنوان مثال، آن‌ها می‌بینند که اگرچه دایره و مثلث یک‌شکل نیستند اما از لحاظ رنگ با یکدیگر شباهت دارند. از کودک خود بخواهید تا انواع اشیاء از جمله توپ‌های بازی، آجرهای بازی یا حتی جوراب‌ها را بر اساس معیارهای گوناگون مرتب کند.
آشنایی کودک با برنامه نویسی
کودکان غالبا در تکنولوژی مهارت‌هایی دارند که ما را نسبت به مهارت‌های خودمان شرمنده می‌کنند. با این حال، لازم است بدانید آموزش کدگذاری به کودک و آشنا کردن او به برنامه‌نویسی می‌تواند تفکر منطقی را در فرزندتان تقویت کند.
پرهیز از دخالت سریع
نباید برای پرورش تفکر منطقی در کودکان رفتار سریع داشته باشید. اگر کودک اشتباه کرد، سعی نکنید سریع او را اصلاح کنید. در عوض سعی کنید ۱۲۰ ثانیه صبر کرده و قبل از اصلاح او، رفتار کودکتان را زیر نظر بگیرید. اشتباه کودک ممکن است برای شما چالش‌برانگیز باشد. اما مداخله شما هم به همان اندازه می‌تواند کودکتان را دچار اختلال در عمل کند.
برای کودکان کوچک‌تر چالش‌هایی مانند برداشتن اسباب‌بازی طراحی کنید و آن‌ها را تشویق کنید تا این عملیات را انجام دهند. این پروسه می‌تواند مهارت‌های عملکرد کودکتان را توسعه دهد. برای کودکان بزرگ‌تر هم می‌توانید سؤالاتی راجع به تفکر انتقادی بپرسید و اطلاعاتی کافی به آن‌ها ارائه دهید تا ناامید نشوند. اما اطلاعاتتان به اندازه‌ای نباشد که به‌سادگی بتوانند مسئله را حل کنند.
تشویق کودک به متفاوت فکر کردن
متفاوت فکر کردن، یکی دیگر از روش‌هایی است که به تقویت تفکر منطقی در کودکان یا تربیت کودک منطقی کمک می‌کند. با این کار به کودکان اجازه می‌دهید که متفاوت فکر کنند و به آن‌ها کمک خواهید کرد مهارت‌های تفکر خلاقشان را برای حل مسئله گسترش دهند.
گاهی هم به‌عنوان والدین، خودتان را در این پروسه دخالت دهید و به کودک نشان بدهید که چطور باید فکر کند. کودک از مدل تفکر انتقادی شما الگوبرداری می‌کند و شیوه تفکر شما بسیار مفید خواهد بود. سعی کنید حین استدلال کردن، بلندبلند با خودتان حرف بزنید تا کودک مراحل تفکرتان را ببیند و بشنود. سعی کنید برای توسعه مهارت‌های منطقی کودکتان برایشان وقت بگذارید و صبور باشید تا الگویی مناسب برای رشدشان محسوب شوید.
پرسیدن سؤالاتی با پایان باز
سعی کنید صرفاً پاسخ‌دهنده به سؤال کودکتان نباشید. در عوض او را به‌صورت فعال در جریان سؤال مداخله دهید. این تمرین می‌تواند در تقویت تفکر منطقی در کودکان مؤثر باشد. مثلاً وقتی از شما سؤالی می‌پرسد، بعد از ارائه جواب از او بپرسید: «نظر تو چیه؟ اگه تو جای اون بودی چیکار می‌کردی؟» به‌این‌ترتیب، ذهن کودک در برابر سؤالی که پرسیده است، فعال خواهد شد.
به جواب‌های کودکتان احترام بگذارید. اگر به نظرتان جواب درستی ارائه داد که هیچ، اما اگر جوابش به نظرتان اشتباه بود، بگویید: «جالبه! چرا اینطوری فکر می‌کنی؟ دوست دارم دلیلش رو بدونم.»
صبور بودن در تربیت کودک منطقی
طبیعی و منطقی است که بخواهید برای پایه‌گذاری تفکر منطقی در کودکان شرایطی را فراهم کنید که فکر کند، وظیفه‌ای انجام دهد یا پاسخ‌های منطقی بسازد. اما انجام آن لزوماً کار راحتی نخواهد بود. به او فرصت بدهید تا بتواند این فرایند را در ذهن خود بسازد و کمی فکر کند.
قبل از آنکه از کودکتان پاسخ یا واکنش مناسب بخواهید، پیش خودتان تا ۶۰ بشمارید. این فرصت به کودک شانس می‌دهد که به‌جای ارائه پاسخ اشتباه، به‌درستی جواب بدهد و در همان بار اول استدلال صحیح بیاورد. از او انتظار واکنش شتاب‌زده نداشته باشید و بگذارید در آرامش پیش برود.
کمک به توسعه فرضیه های کودک
اختصاص زمانی برای شکل دادن به فرضیه در طول بازی، تمرینی برای توسعه تفکر انتقادی است که به رشد مهارت منطقی کودک کمک می‌کند. سعی کنید از فرزندان سؤال کنید: «اگه ما این کار و انجام بدیم، چی میشه؟»
