همه چیز درباره سرطان تیروئید از نشانه ها تا درمان
چکیده : سرطان تیروئید یک بیماری است که در غده تیروئید درون ریز ایجاد می شود. غده تیروئید یک غده مهم در بدن است که هورمون هایی مانند تیروکسین و تری ایودوتیرونین را تولید می کند. این هورمون ها نقش مهمی در تنظیم فعالیت سلول های بدن دارند، از جمله تنظیم دمای بدن، ضربان قلب، متابولیسم و رشد و توسعه سلول‌ها. بروز بیماری، تحت تاثیر عوامل و دلایل مختلفی است که در ادامه به مهم ترین عوامل و همچنین راه های درمان آن می پردازیم.
سرطان تیروئید یک بیماری است که در غده تیروئید درون ریز ایجاد می شود. غده تیروئید یک غده مهم در بدن است که هورمون هایی مانند تیروکسین و تری ایودوتیرونین را تولید می کند. این هورمون ها نقش مهمی در تنظیم فعالیت سلول های بدن دارند، از جمله تنظیم دمای بدن، ضربان قلب، متابولیسم و رشد و توسعه سلول‌ها. بروز بیماری، تحت تاثیر عوامل و دلایل مختلفی است که در ادامه به مهم ترین عوامل و همچنین راه های درمان آن می پردازیم.
علت بروز سرطان تیروئید
سرطان تیروئید یک بیماری پیچیده است و دقیقاً چگونگی بروز آن هنوز به طور کامل مشخص نشده است. اما برخی عوامل می توانند باعث افزایش خطر ابتلا به این بیماری شوند. یکی از عوامل مهم، مشکلات ژنتیکی است. اگر در یک خانواده سابقه سرطان تیروئید وجود داشته باشد، احتمال ابتلا به این بیماری بیشتر است.
عوامل دیگری که ممکن است بر روی خطر ابتلا به سرطان تیروئید تأثیر بگذارند، شامل موارد زیر است:
تماس با اشعه های مضر: تماس بیش از حد با اشعه های درمانی با ناحیه گردن و سر در دراز مدت می تواند خطر سرطان تیروئید را افزایش دهد.
نوع لنفوم: برخی از انواع لنفوم ها ممکن است ریسک ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش دهند.
تاریخچه خانوادگی برخی از سندرم ها: سندرم هایی مانند سندرم فقر آهن خانوادگی، سندرم وردنبرگ و سندرم کارویل می توانند باعث بروز سرطان تیروئید نیز باشند.
علائم گسترش سرطان تیروئید به سایر نواحی بدن
سرطان تیروئید می تواند به سایر نواحی بدن نیز گسترش بیابد و مشکلات جدی را برای فرد به وجود آورد. در زیر، به مهم ترین علائمی که نشان دهنده گسترش این بیماری در نقاط دیگر بدن است، اشاره می کنیم.
خستگی: گسترش سرطان تیروئید به سایر نواحی بدن ممکن است باعث خستگی شدید و افزایش نیاز به استراحت شود.
از دست دادن اشتها: متاستاز سرطان تیروئید ممکن است باعث کاهش اشتها و از دست دادن میل به غذا شود.
تهوع و استفراغ: سرطان تیروئید گسترش یافته می تواند به تهوع و استفراغ منجر شود.
کاهش وزن غیر منتظره: گسترش سرطان تیروئید به سایر نواحی بدن می‌تواند منجر به کاهش وزن غیر منتظره شود.
نکته حائز اهمیت این است که علائم گفته شده می توانند ناشی از عوارض دیگری نیز باشند. در صورت تجربه هر یک از این علائم، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا مورد بررسی قرار گیرید و تشخیص صحیحی در مورد آن ها اعمال شود.
انواع سرطان تیروئید
سرطان تیروئید دارای انواع مختلفی است که بر اساس نوع و شدت آن ها، دارای علائم متفاوتی خواهند بود. در ادامه به بررسی انواع این نوع سرطان می پردازیم.
سرطان های تمایز یافته تیروئید
سرطان‌های تمایز یافته نوعی از سرطان تیروئید هستند که سلول های سرطانی در آن ها شباهت قابل تشخیصی به سلول های طبیعی تیروئید دارند. این سلول ها به طور معمول هورمون های تیروئیدی را تولید می کنند. سرطان های تمایز یافته تیروئید شامل انواع مختلفی هستند که می توان به سندروم فولیکولی یا سرطان پاپیلری اشاره کرد. این سرطان ها در اکثر موارد خوش خیم پیش بینی می شوند، به این معنا که پیامد های مشابه سلول های طبیعی تیروئید دارند و به درمان خوب پاسخ می دهند. اما در برخی موارد ممکن است بدخیم باشند و به پیشرفت و گسترش به جا های دیگر بدن بپردازند.
سرطان تیروئید آناپلاستیک
سرطان تیروئید آناپلاستیک (Anaplastic thyroid cancer) نوعی سرطان تیروئید بسیار نادر و بسیار خطرناک است. در این نوع، سلول های سرطانی به شکل غیر قابل تشخیص و نا مشخص در تیروئید شروع به رشد می کنند. سرطان آناپلاستیک تیروئید بسیار سریع و بدخیم است و عموماً به سایر مناطق بدن، از جمله بافت های مجاور، غدد لنفاوی و دیگر اعضای مجاور گسترش پیدا می کند.
سرطان تیروئید آناپلاستیک به دلیل سرعت رشد بسیار زیاد خود، معمولاً دارای درمان بسیار سخت است. در صورت تشخیص این نوع سرطان، درمان شامل عمل جراحی برای کاهش حجم تومور، پرتو درمانی و در برخی موارد شیمی درمانی می باشد. همچنین، ممکن است در برخی از موارد از درمان هدفمند با داروهایی مانند داروی Lenvatinib نیز استفاده شود.
سرطان مدولاری تیروئید
سرطان مدولاری تیروئید نوعی سرطان تیروئید است که از سلول هایی تحت عنوان “سلول‌های C” تیروئید شروع می شود. این سلول ها از هورمون کلسی تونین، کمپوننت های کروموگرانین مانند کلروگرانین، سروتونین، و مواد دیگر تولید می کنند. سرطان مدولاری تیروئید به طور معمول در توده های یکپارچه در یک لوب تیروئید شروع می شود، اما ممکن است به سایر بخش های تیروئید و گاهی به غدد لنفاوی و اعضای دیگر بدن گسترش یابد.
سرطان مدولاری تیروئید می تواند به صورت ارثی با بیماری اندوکرین نوع 2(MEN2) مرتبط باشد. به‌طور کلی، درمان سرطان مدولاری تیروئید شامل جراحی برای برداشتن تیروئید و غده های لنفاوی درگیر، درمان با دارو ها مانند کبوترونین برای کاهش میزان کلسی تونین و پیگیری دوره‌ای با آزمایش خون است.
راه های تشخیص سرطان تیروئید
یکی از روش های تشخیص سرطان تیروئید بیوپسی است. در این روش، پزشک با استفاده از سوزنی ظریف، نمونه سلول ها را از توده تیروئیدی گرفته و به آزمایشگاه می فرستد تا توسط میکروسکوپ بررسی شود و مشخص شود آیا سلول ها سرطانی هستند یا خیر.
همچنین، آزمایش خون می تواند برای اندازه‌گیری سطح هورمون های تیروئید و مارکر های بیماری در خون استفاده شود. این آزمایش می تواند به پزشک کمک کند تا از عملکرد تیروئید و وضعیت آن اطلاعاتی بدست آورد.
در مواردی که نتایج بیوپسی مشخص نباشد یا نیاز به بررسی دقیق تر و تفصیلی تر باشد، ممکن است از اسکن تصویر برداری از تیروئید استفاده شود. این روش شامل اسکن تصویر برداری با استفاده از ید رادیواکتیو (RAI scan)، توموگرافی کامپیوتری (CT scan) و توموگرافی انتشار پوزیترون (PET scan) می شود.
انواع سرطان تیروئید دارای علائمی هستند که با جدی گرفتن این علائم و مراجعه به موقع به پزشک متخصص میتوانید نسبت به جلوگیری از گسترش آنها اقدام نمایئید . برای مطالعه بیشتر در مورد علائم سرطان تیروئید میتوانید از طریق این لینک اقدام نمائید.
مراحل سرطان تیروئید
متخصص انکولوژی با استفاده از اطلاعات حاصل از آزمایشات و روش های تشخیصی، می تواند وسعت سرطان و مرحله آن را تعیین کند. این اطلاعات به تیم مراقبتی کمک می کند تا بتوانند درمانی که احتمال موفقیت بیشتری دارد را انتخاب کنند.
مراحل مختلف سرطان تیروئید با استفاده از عددی بین 1 تا 4 نشان داده خواهد شد. عدد کمتر معمولاً به این معنی است که سرطان احتمالاً به درمان پاسخ مناسبی می دهد و فقط تیروئید را درگیر کرده است. اما عدد های بالا تر نشان می‌دهند که بیماری جدی تر است و سرطان ممکن است به سایر قسمت های بدن نیز گسترش یافته باشد.
سرطان تیروئید دارای انواع مختلفی است که هر کدام می توانند مراحل مختلف خود را داشته باشند. انواع تمایز یافته سرطان تیروئید شامل سرطان پاپیلاری، فولیکولی، سلول های هارتل هستند که علائم و نشانه های خاص خود را دارند. این انواع سرطان ها مجموعه ای از مراحل را به اشتراک می گذارند. همچنین، مراحل بیماری نیز ممکن است بسته به سن یا شرایط جسمانی بیمار بیمار متفاوت باشد. در هر صورت، تشخیص به موقع و انجام روش های درمانی مختلف می تواند تاثیر بسیار زیادی در جلوگیری از پیشرفت بیماری و گسترش آن داشته باشد.
درمان سرطان تیروئید
درمان سرطان تیروئید در صورت روش های اصولی و نظارت پزشک متخصص امکان پذیر خواهد بود. البته وضعیت فیزیکی بیمار و همچنین سن و جنسیت نیز در طول درمان و نتایج آن تاثیر به سزایی خواهد داشت. در ادامه به مهم ترین روش های درمان سرطان تیروئید اشاره می کنیم:
جراحی بافت سرطانی
جراحی، به عنوان روش رایج درمان سرطان تیروئید شناخته می شود. این روش شامل برداشتن بخشی از غده تیروئید (لوبکتومی) یا حتی تمام غده (تیروئیدکتومی) می شود که بستگی به اندازه و محل تومور دارد. در این روش، جراح همچنین غدد لنفاوی مجاور را که در آن سلول های سرطانی گسترش یافته اند را نیز بر می دارد تا از رشد بیشتر سلول های توموری جلوگیری کند.
درمان با ید رادیواکتیو
برای درمان سرطان تیروئید با استفاده از ید رادیواکتیو، قرص یا مایعی که حاوی دوز بالا تری از ید رادیواکتیو است، مصرف می شود. این ماده تحت تأثیر ید رادیواکتیو قرار گرفته و باعث کوچک شدن غدد تیروئید و از بین بردن سلول های سرطانی می شود.
پرتو درمانی
پرتو درمانی یکی دیگر از روش های درمانی برای درمان سرطان تیروئید است که سلول های سرطانی را می کشد و رشد آن ها را متوقف می کند. در پرتو درمانی خارجی، از یک دستگاه برای ارسال پرتو های با قدرت بالا و مستقیماً به محل تومور استفاده می شود. این پرتو ها به سلول های سرطانی برخورد می کنند و باعث ایجاد تغییرات در DNA آن ها می شوند که در نتیجه باعث از بین رفتن آن ها خواهند شد.
شیمی درمانی
دارو های شیمی درمانی از روش های درمانی اصلی برای سرطان تیروئید هستند. این دارو ها به صورت داخل وریدی یا خوراکی مصرف می شوند و با تأثیر بر سلول های سرطانی، آنها را از بین می برند.
شیمی درمانی معمولاً در مواردی که سرطان تیروئید پیشرفته است یا بعد از جراحی و پرتو درمانی، درمان نهایی نیاز است، مورد استفاده قرار می گیرد. اما باید توجه داشت که تعداد کمی از افراد مبتلا به سرطان تیروئید نیاز به شیمی درمانی دارند. پزشک متخصص می تواند بر اساس مرحله بیماری تصمیم گیری بهتری داشته باشد که آیا شیمی درمانی لازم است یا خیر و در صورت نیاز، کدام دارو ها مناسب هستند.
نظرات کاربران