خطرات مصرف مواد روانگردان برای جوانان و نوجوانان

چکیده : مصرف مواد روان گردان معمولا وابستگی ذهنی دارد و فرد باید از نظر ذهنی بتواند با پروسه ترک کنار بیاید. مواد توهم زا، قدرک ادراک فرد را مورد تهاجم قرار می‌دهد، در زمان توهم و به اصطلاح نئشگی پس از مصرف، ممکن است فرد به خود یا اعضای خانواده و هر کسی که در اطرافش وجود دارد، آسیب جسمی و جانی برساند.

اکثر داروها برای یک هدف مثبت کشف شده و برای بیماران تجویز می‌شوند. به عنوان مثال برای تسکین درد، از بین بردن عفونت و رفع تاثیرات بیماری بر بدن از داروهایی که تاثیری مشابه مواد روان گردان بر بدن دارند استفاده می‌شود. برخی از مواد روانگردان در چیزهایی که می‌خوریم یا می‌نوشیم، مانند کافئین وجود دارند. اما انواع دیگری از مواد روان گردان وجود دارد که باعث اعتیاد می‌شوند که این مقاله به بررسی این مواد می‌پردازد. داروهای روانگردان که به آن‌ها داروی توهم زا نیز گفته می‌شود مجموعه گسترده‌ای از دسته بندی‌ها را شامل می‌شوند که داروهای افسردگی، محرک‌ها و توهم زاها جزو این مواد هستند.

مواد روان گردان با تاثیر بر عملکرد سیستم عصبی بر رفتار و خوی افراد تاثیر می‌گذارد. این مواد سطوح مختلفی از خطرات را دارند، برخی از آن‌ها ممکن است برای ترک نیاز به بستری داشته باشند و فرد تا مدت‌ها تحت نظر باشد که با مشاوره و سم زدایی در بیمارستان ترک مواد مخدر معتبر برطرف می شود.

داروهای روانگردان چیست؟

اصطلاح داروی روانگردان به هر ترکیب یا ماده‌ای گفته می‌شود که منجر به تغییراتی در عملکردهای ذهنی مانند خلق و خو، شناخت یا هوشیاری شود. بسیاری از مردم «روانگردان» را با مواد غیرقانونی مانند کوکائین، هروئین، یا آمفتامین مرتبط می‌دانند. اما این دسته شامل مواد قانونی مانند نیکوتین یا کافئین نیز می‌شود. به عبارت بهتر یک ترکیب لزوماً نباید اعتیادآور باشد تا روانگردان در نظر گرفته شود. تنها کاری که باید انجام دهد این است که روی مغز تاثیر بگذارد و نحوه تفکر، رفتار یا درک شما از دنیای اطرافتان را تغییر دهد.

برخی از داروها خطرات بیشتری نسبت به سایرین دارند. انواع مختلف مواد مخدر روانگردان شامل چند گروه می‌شود که به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

1. محرک‌ها
2. داروهای افسردگی
3. مواد توهم زا
4. اپیوئیدها

محرک‌ها موادی مانند اکستازی، نیکوتین و کافئین هستند. در حالی که داروهای افسردگی شامل الکل و قرص‌های خواب هستند. اپیوئیدها داروهایی مانند مسکن و هروئین هستند. ال اس دی و ماشروم نیز در دسته مواد توهم زا قرار می‌گیرد. قوی‌ترین و خطرناک‌ترین داروهای روان‌گردان آن‌هایی هستند که معمولاً پس از برهه‌ی کوتاهی از مصرف منجر به وابستگی یا اعتیاد می‌شوند. به صورتی که دیگر ترک آن‌ها راحت نباشد و نیاز به کمک گرفتن از متخصصین ترک اعتیاد باشد. علاوه بر این، داروهای ضد درد و مسکن، زمانی که به درستی مصرف شوند، می‌توانند مانند قرص های خواب بی خطر باشند. با این حال، موادی مانند ال اس دی و هروئین در هر حالت اعتیاد آور و مضرتر از سایر انواع مخدرها هستند.

خطرات داروهای روانگردان

داروهای روانگردان بر سیستم عصبی مرکزی بدن تأثیر می‌گذارند. با توانایی تغییر عملکرد مغز، به سرعت خلق و خو، ادراک و هوشیاری را تغییر می‌دهند. هر یک از مواد روانگردان واکنشی را در بدن شما تحریک می‌کنند. برخی از این واکنش‌ها مثبت و قابل انتظار هستند. برخی دیگر مشکلات قابل توجه و طولانی مدت ایجاد می‌کنند.

برخی از خطرات داروهای روانگردان عبارتند از:

• سرگردانی
• لرزش
• سرگیجه
• اختلال حرکتی
• خواب آلودگی
• پارانویا یا توهم

اثرات فیزیکی کوتاه مدت شامل افزایش فشار خون، ضربان قلب سریع، مشکلات خواب و تغذیه، حالت تهوع و استفراغ، لرزش یا سرگیجه است. اثرات طولانی مدت مانند بیماری قلبی عروقی، مشکلات تنفسی، آسیب کلیه یا کبد را شامل می‌شود.

از دیگر مواردی که کمتر مورد بررسی قرار گرفته است، خودکشی بر اثر مصرف مواد توهم زا است. از آنجایی که مواد توهم زا، قدرک ادراک فرد را مورد تهاجم قرار می‌دهد، در زمان توهم و به اصطلاح نئشگی پس از مصرف، ممکن است فرد به خود یا اعضای خانواده و هر کسی که در اطرافش وجود دارد، آسیب جسمی و جانی برساند. وابستگی فیزیکی، که شامل تغییرات شیمیایی مغز است که منجر به قضاوت ضعیف و ریسک‌پذیری غیرمعمول و همچنین از دست دادن توانایی تصمیم گیری در مسائل مهم زندگی می‌شود. در واقع سبب مشکلاتی از نظر توانایی تفکر و تصمیم گیری آگاهانه می‌شود.

درمان داروهای روان گردان چگونه است؟

درمان داروهای روانگردان که منجر به اعتیاد می شوند مشکلی دشوار است. البته فرقی ندارد که شما در پروسه ترک اپیوم هستید یا ترک هروئین، در بیشتر موارد، پایان دادن به مصرف به تنهایی ممکن نیست. شما به کمک و حمایت متخصصان پزشکی و مشاوره نیاز دارید. اما برنامه‌های درمان اعتیاد در مراکز ترک اعتیاد چه مراحلی دارد؟

از آنجایی که متوجه شده اید داروهای روانگردان چیست و چگونه می‌توانند بر عملکرد، هوشیاری و خلق و خوی مغز شما تأثیر بگذارند، باید بدانید که افراد مختلف چگونه به آن‌ها واکنش نشان می‌دهند. دانستن این موضوع به شما کمک می کند تا اثرات داروهای روانگردانی را که به اشکال مختلف مصرف می‌کنید ارزیابی کنید. پروسه ترک مواد روان گردان با ارزیابی مصرف شروع می‌شود، جایی که پزشکان و درمانگران یک خط پایه برای سلامتی شما تعیین می‌کنند. بر اساس نتیجه آن ارزیابی، یک برنامه درمانی کامل به شما ارائه می‌شود تا شما را به سمت بهبودی راهنمایی کند.

اما به صرف کنار گذاشتن مصرف مواد مخدر، ترک اعتیاد انجام نمی‌شود. چرا که مصرف مواد روان گردان معمولا وابستگی ذهنی دارد و فرد باید از نظر ذهنی بتواند با پروسه ترک کنار بیاید. پس از سم زدایی، زمانی را صرف مشاوره خواهید کرد. مشاوره هم با فردی که درگیر اعتیاد است و هم خانواده، انجام می‌شود. تاثیر و همراهی خانواده و اطرافیان نه به اندازه اراده و خواست خود فرد، اما حائز اهمیت و تاثیر گذار است. همزمان با همراهی درمانگران اعتیاد آموزش دیده، چه به صورت فردی و چه به صورت گروهی، شرایط خود را درک کرده و مهارت‌های مقابله‌ای مثبتی را برای آینده ایجاد خواهید کرد. شرکت در جلسات گروهی و هم صحبتی با افرادی که شرایط مشابه شما داشته‌اند بسیار مثمر ثمر است.

در نهایت، در مرحله مراقبت‌های بعد، منابعی مانند مشاوره اضافی برای کاهش خطر بازگشت به مصرف مواد روان گردان در اختیار شما قرار می‌گیرد. مراقبت‌های پس از ترک و ترخیص از مراکز ترک اعتیاد، به اندازه روند اصلی ترک مهم است. چرا که وسوسه مصرف مواد روان گردان و به طور کلی تمامی مخدرها زیاد است و ممکن است فرد دوباره به مصرف بازگردد. بنابراین بهتر است مسیر خود را از افراد و شرایطی که او را به سمت مخدرها سوق می‌دهد، دوری کند و به طور همزمان با مشاوران خود درباره احساسات خود صحبت کند. پس از ترک اعتیاد امکان افسردگی، سرخوردگی و … وجود دارد و که با صحبت درباره مشکلات با مشاور و روان درمانگر می‌توان از آسیب‌های آن جلوگیری کرد.

داروهای روانگردان برای سلامتی، وضعیت مالی، خانواده و ثبات زندگی خطرناک هستند. اگر در چرخه وابستگی گرفتار شده‌اید، سعی نکنید به تنهایی این مشکل را حل کنید. از مراکز تخصصی ترک اعتیاد کمک بگیرید.